Τι είναι το Trichoderma spp.?
Είναι από τους πιο διαδεδομένους μύκητες που υπάρχουν στο έδαφος. Ευνοούνται από την παρουσία πλούσιου ριζικού συστήματος, το οποίο αποικίζουν εύκολα. Ορισμένα στελέχη είναι εξαιρετικά ικανά στη ριζόσφαιρα, δηλαδή μπορούν να εγκατασταθούν και να αναπτυχθούν στις ρίζες καθώς αναπτύσσονται. Μόλις έρθουν σε επαφή με τις ρίζες, αποικίζουν την επιφάνεια της ρίζας ή τον φλοιό, ανάλογα με το στέλεχος. Εάν προστεθούν σπόρια Trichoderma spp. θα αποικίσουν τις επιφάνειες των ριζών ακόμα και όταν οι ρίζες είναι ένα μέτρο ή περισσότερο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και μπορούν να παραμείνουν οι πληθυσμοί τους σε υψηλά επίπεδα έως και 18 μήνες μετά την εφαρμογή. Ωστόσο, τα περισσότερα στελέχη στερούνται αυτής της ικανότητας.
Εκτός από τον αποικισμό, τα Trichoderma spp. επιτίθενται με τους δευτερογενής μεταβολίτες που παράγουν. Δεδομένου ότι τα Trichoderma spp. αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται καλύτερα όταν υπάρχουν άφθονες υγιείς ρίζες, έχουν αναπτύξει πολυάριθμους μηχανισμούς τόσο για την επίθεση άλλων μυκήτων όσο και για την ενίσχυση της ανάπτυξης των φυτών και των ριζών.
Ακολουθεί μια πρόσφατη λίστα μηχανισμών δράσης των Trichoderma spp.
- Μυκοπαρασιτισμός
- Αντιβίωση
- Ανταγωνισμός για θρεπτικά συστατικά ή χώρο
- Ανεκτικότητα των φυτών στο στρες μέσω της συμβιωτικής σχέσης που αναπτύσσει με το Trichoderma spp.
- Διαλυτοποίηση και δέσμευση ανόργανων θρεπτικών ουσιών
- Απενεργοποίηση των ενζύμων των παθογόνων
Η παραδοσιακή ταξινόμηση βασίστηκε σε διαφορές στη μορφολογία και κυρίως στο βιολογικό μηχανισμό της παραγωγής αγενών σπορίων. Κατά συνέπεια, τα ταξινομιμένα είδη από εννέα έχουν γίνει τουλάχιστον τριάντα τρία και είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένα σε έναν ασεξουαλικό κύκλο ζωής.
Κάποια στελέχη Trichoderma είναι πιο αποτελεσματικά για τον έλεγχο ορισμένων παθογόνων από άλλα και μπορεί να είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά έναντι ορισμένων μυκήτων. Η πρόσφατη ανακάλυψη σε πολλά εργαστήρια ότι ορισμένα στελέχη παρακινούν τα φυτά να «ενεργοποιήσουν» τους εγγενείς αμυντικούς μηχανισμούς τους προσφέρει την πιθανότητα ότι αυτά τα στελέχη θα ελέγχουν και άλλα παθογόνα εκτός από μύκητες.
Ο οργανισμός αναπτύσσεται και διακλαδώνεται με τυπικές μυκηλιακές υφές, διαμέτρου 5 έως 10 μm. Η αγενής σποροποίηση εμφανίζεται ως μονοκύτταρα, συνήθως πράσινα, κονίδια (συνήθως διαμέτρου 3 έως 5 μm) που απελευθερώνονται σε μεγάλους αριθμούς. Σχηματίζονται επίσης ενδιάμεσα χλαμυδοσπόρια, τα οποία είναι επίσης μονοκύτταρα, αν και δύο ή περισσότερα χλαμυδοσπόρια μπορεί να συντηχθούν μεταξύ τους.
Τα Trichoderma spp. διαθέτουν έμφυτη αντοχή στις περισσότερες γεωργικές χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των μυκητοκτόνων, αν και τα μεμονωμένα στελέχη διαφέρουν ως προς την αντοχή τους. Ορισμένες σειρές έχουν επιλεγεί ή τροποποιηθεί για να είναι ανθεκτικές σε συγκεκριμένα γεωργικά χημικά. Οι περισσότεροι κατασκευαστές στελεχών Trichoderma για βιολογικό έλεγχο έχουν εκτεταμένους καταλόγους ευαισθησίας ή αντοχής σε μια σειρά φυτοφαρμάκων.